«مقتل آب»، لطیف و قدرتمند اما حسرت‌زده
ایده کار از کجا شکل گرفت و چه مدت است که کار تولید و انتشار آغاز شده است؟
ما قبل از محرم وقتی ماجراهای کرونا آغاز شد و دیدیم که ظاهراً قرار است برای عزاداری‌های سیدالشهدا و اربعین محدودیت‌هایی ایجاد شود، با تعدادی از هنرمندان نشستی داشتیم و به این نتیجه رسیدیم یک کار متفاوتی انجام دهیم که بتوانیم آن را در فضای مجازی منتشر کنیم و آدم‌ها برای بهره‌برداری از این اثر کمترین معونه را لازم داشته باشند. نهایتاً قرار شد که یک کار صوتی تولید کنیم. ایده اولیه این کار صوتی هم اردیبهشت امسال شکل گرفت. بعد برای موضوع چند ایده مورد بحث
قرار گرفت که نهایتاً ایده مقتل آب که روایت آب از ابتدای خلقت تا اربعین سال گذشته است، در بین دوستان به شور گذاشته شد و به نتیجه رسید و نوشتن و آماده‌سازی کار شروع شد. حدود
دو ماه نوشتن هر 40قسمت کار که هر قسمت نیم ساعت است، طول کشید. حدود 20روز هم تولید قطعات نمایشی آن با حضور 50بازیگر تولید کشید که هر‌کدام از آن‌ها بعضاً چند نقش را هم
ایفا کرده‌اند. انتشار اثر هم از شام غریبان سیدالشهدا ؟ع؟ آغاز شد و از آن زمان هر شب رأس ساعت9 یک قسمت منتشر می‌شود و تا اربعین ادامه دارد.
چه شد که سراغ این رفتید که داستان را از زبان آب روایت کنید؟
ایده اصلی کار این بود که ما اولاً بتوانیم نگاه متفاوتی داشته باشیم و ثانیاً بتوانیم ابعاد متفاوت ماجرای سیدالشهدا را روایت کنیم. از این زاویه وقتی وارد شدیم دیدیم آب یک عنصر بسیار ویژه در خلقت است. درواقع آب در تمام اتفاقات بزرگ تاریخ بشریت حضور جدی داشته و خودش هم اصلاً یک طرف اتفاقات بوده است. از خلقت انسان گرفته که آب با خاک در هم آمیخته و گل انسان تشکیل می‌شود بگیرید تا همینطور که در خلقت جلو می‌آیید. از طرفی آب با اینکه عنصری لطیف، شفاف و زلال است اما بسیار قدرتمند است و در طول تاریخ کارهای نشدنی را انجام داده است. مثلاً داستان پیامبران را مرور می‌کنیم می‌بینیم که آب همان عنصری است که می‌تواند در بیابان لم‌یزرعی که حضرت نوح سال‌های سال داشته در آن کشتی درست می‌کرده، جوشش پیدا کند و طوفان ایجاد کند. بعد جلوتر می‌آییم و می‌بینیم آب در داستان حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل، در زمینی مثل مکه با پا کوبیدن کودک به زمین می‌جوشد و تبدیل به چشمه زمزم می‌شود. باز هم جلوتر می‌آییم. در ماجرای حضرت موسی، صندوقچه گهواره او را بغل می‌گیرد و او را در آن شرایط خاص به ساحل می‌رساند و بعد هم که نیل شکافته می‌شود و موسی و قومش از آن عبور می‌کنند. در جریان حضرت عیسی ؟ع؟ یک نخل تنهایی در بیابانی با نوشیدن آب بار می‌دهد و حین تولد عیسی، حضرت مریم از آن نخل تغذیه می‌کند. همه این‌ها هم استنادات دقیق قرآنی دارد. آن وقت همین آب با همین ویژگی‌ها بعد از آن در تاریخ اسلام تبدیل می‌شود به مهریه حضرت زهرا ؟س؟؛
وقتی که حضرت زهرا که بهرترین و رفیع‌ترین مخلوق خداوند در زمین هستند، می‌خواهند مهریه‌ای را برای ازدواج خود تعیین کنند، آب را تعیین می‌کنند معلوم می‌شود که آب، عنصری بسیار مهم و بزرگ و در عین حال لطیفی است. آن وقت همین آب که در طول تاریخ قدرتمندانه‌ترین کارها را انجام داده است، حسرت بزرگش در زندگی این است که در کربلا کاری از دستش برنیامده است. در همین داستان ما یک جایی در ماجرای حضرت علی‌اصغر ؟ع؟ هست که به زبان حال و به زبان نمایشی اشاره می‌کنیم که آب به رباب خطاب می‌کند که من یک بار تجربه‌اش را داشته‌ام، تو این کودک را به زمین بگذار! یک بار که پا بکوبد، من جوشش کرده‌ام اما بچه دست‌به‌دست می‌شود به پدر بزرگوارش می‌رسد و پدر او را روی دست می‌گیرد تا اتفاقات بعدی. همین آب را دیگر پس از ماجرای کربلا باید در چشم زائران اباعبدالله ؟ع؟ ببینیم و بعد هم ما در گریزی که به امروز زدیم روایت کردیم این آب حسرت‌کشیده از این که در کربلا نتوانست خانواده حضرت را سیراب کند، دیگر در مشایه و طریق اربعین، با صدای
«ماء بارد» شنیده می‌شود و با این حسرتش به زندگی ادامه می‌دهد. این ایده و تم اصلی کار بود. به نظر می‌رسید که این نگاه یعنی روایت از زاویه یک عنصر در ماجرای کربلا، کمتر پرداخته شده و ما هم سعی کردیم این مفهوم را اینطور به مخاطب برسانیم. می‌شودگفت که مخاطب هم موضوع را پی گرفته و بسیار با آن همراهی کرده است.
همراه با انتشار هر قسمت تصویرسازی‌هایی هم منتشر می‌شود. امکانش بود که اثر به صورت تصویری باشد اما خودتان نخواستید. چرا؟
اولاً ما یک قالبی ابداع کردیم به نام «دراماپادکست»؛ «پادکست: به‌طور کلی یعنی تولیدات شنیداری که بدون قید زمان و مکان در بستر اینترنت شنیده می‌شود چون در مقایسه با رادیو باید مخاطب در زمان و مکان خاصی اثر را بشنود اما پادکست این جوری نیست. از طرفی در تولید قطعات شنیداری در قالب درام یعنی نمایش، گاهی اوقات آثاری که تولید شده آثار نمایشی بوده که باتوجه به سرعت دنیای فضای مجازی مناسب
نبوده است. ما این سرعت را هم شکستیم و به قالبی رسیدیم به نام «دراماپادکست» که بسیار مفصل است چون ما ساعت‌ها با دوستان هنرمندان در این باره گپ زدیم. به هرحال این قالب جدید ابداع شد و چون ما بستر انتشار آن را در فضای مجازی دیدم و آن چیزی هم که امروز در فضای مجازی مورد توجه مخاطب است، فعلاً شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تصویر است و شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر صوت هنوز به آن صورت مورد استقبال نیستند، به این نتیجه رسیدیم که فرمت تصویری هم از کارمان ارائه دهیم. لذا برای هر قسمت یک یا دو موشن استوری 15ثانیه‌ای آماده کردیم و سعی کردیم فضای بصری موجود شبکه‌های اجتماعی را هم مدنظر بگیریم و کاملاً حرفه‌ای تولیداتی داشته باشیم تا مورد توجه مخاطب این شبکه‌ها قرار بگیرد. بنابراین اصل کار صوتی است اما تصویری هم مدنظرمان بوده و سعی کردیم آدم‌ها را از فضاهای تصویری که رسانه‌های سرد هستند به رسانه‌های صوتی می‌بریم که فضاهای گرم محسوب می‌شوند. در کنار گروه حدوداً70نفرهای که کار نمایشی را آماده می‌کردند یک تیم خوب تبلیغاتی و گرافیکی 15نفره هم این کار را به صورت روزانه طراحی می‌کنند، تا یک بسته کامل ارائه شود. از آن طرف چون حدوداً در 20بستر انتشاری به‌طور همزمان این کار منتشر می‌شود، سعی کرده‌ایم برای هر بستر انتشار خاص، لوام خاص آن را مهیا کنیم و در واقع اثر در هر مدیومی مناسب‌سازی شده باشد.
در کدام بسترها اثر منتشر می‌شود؟
در اینستاگرام، تلگرام و ایتا، عبارت «مقتل آب» چه به فارسی و چه انگلیسی اگر جست‌وجو شود مخاطبان به ما خواهند رسید. در «پادگیر»های اصلی یعنی محیط‌هایی که مخصوص انتشار پادکست ساخته شده‌اند مثل ساندکلود، کست‌باکس و امثالهم کار منتشر می‌شود. علاوه بر این‌ها، اپلیکیشنی هم به نام «آوایم» داریم که الان کار اصلی‌اش انتشار همین «مقتل آب» است که از این به بعد هم قرار است به صورت تخصصی کتاب صوتی و پادکست منتشر کند. بنابراین مخاطب در هر شبکه‌ای باشد اجمالاً می‌تواند ما را به راحتی پیدا کند.
این کار را تنها تا اربعین ادامه خواهید داد یا باتوجه به استقبال مخاطبان، با تغییر موضوع باز هم تولیدات دیگری خواهید داشت؟
خوشبختانه بعد از اینکه کار شروع شد هم مخاطبان زیادی ابراز علاقه کردند و هم دوستان بسیاری مراجعه کردند تا در تولید کنار ما باشند. طبیعتاً کار را ادامه خواهیم داد. در واقع داریم به ژانر جدیدی برای کار فکر می‌کنیم اما به نظرم می‌رسد که حداقلش این است که این تیمی که تولید مقتل آب را انجام دادند، دست‌کم در چند مناسبت مذهبی دیگر هم آثاری را منتشر کنند. البته سعی می‌کنیم نیم‌نگاهی به حوزه‌های اجتماعی و سایر حوزه‌ها هم داشته باشیم چراکه مخاطبان مختلفی بازخوردهای مختلفی با موضوعات متفاوتی به ما دادند. امیدوارم دوستانی که خصوصاً می‌توانند این دست آثار را حمایت کنند، زمینه‌ای فراهم کنند که کار ادامه پیدا کند. امیدوارم دوستانی که اهل شنیدن هستند، ما را پیدا کنند و بشنوند.
نظرات